ระบบทางเดินปัสสาวะ
อวัยวะซึ่งทำหน้าที่ในการสร้างและขับถ่ายปัสสาวะประกอบด้วย ไต ท่อไต กระเพาะปัสสาวะ และท่อปัสสาวะ ในที่นี้จะกล่าวถึงเฉพาะระบบทางเดินปัสสาวะส่วนล่าง อันได้แก่ กระเพาะปัสสาวะและท่อปัสสาวะดังรายละเอียดคือ กระเพาะปัสสาวะตั้งอยู่ที่ท้องน้อยในอุ้งเชิงกรานด้านหลังของกระดูกหัวเหน่า ซึ่งในผู้ชายจะอยู่ข้างหน้าทวารหนัก ในผู้หญิงอยู่ข้างหน้าตรงบริเวณด้านหน้าของช่องคลอด และคอมดลูก ลักษณะโครงสร้างประกอบด้วยกล้ามเนื้อดีทรูเซว (Detrusor) 3 ชั้น ชั้นในและชั้นนอกเรียงตัวตามยาวส่วนชั้นกลางเรียงตัวเป็นวงกลมผนังด้านในสุดของกระเพาะปัสสาวะมีรอยย่น (Rugae) ซึ่งทำให้สามารถยืดขยายรองรับน้ำปัสสาวะได้มากขึ้นกระเพาะปัสสาวะมีช่องเปิด 3 ช่อง คือ ช่องบน 2 ช่อง เป็นที่เปิดของท่อไต อีก 1 ช่อง เปิดด้านล่างเป็นที่ตั้งต้นของท่อปัสสาวะ ซึ่งผนังด้านในของกระเพาะปัสสาวะตรงบริเวณรูเปิดทั้ง 3 แห่งนี้จะเกิดเป็นแอ่งรูปสามเหลี่ยม และเป็นบริเวณที่ไม่มีการหดหรือขยายตัวตามปริมาณของปัสสาวะบริเวณส่วนล่างของกระเพาะปัสสาวะตรงคอคอดกับท่อปัสสาวะส่วนต้นมีกล้ามเนื้อหูรูด ทำหน้าที่เป็นหูรูดชั้นในปิดกั้นไม่ให้ปัสสาวะไหลออกมา ความจุของกระเพาะปัสสาวะมีความแตกต่างในแต่ละบุคคลและวัยสำหรับผู้ใหญ่ประมาณ 150-500 มล. จะกระตุ้นให้รู้สึกปวดอยากถ่ายปัสสาวะ แต่ก็พบได้ว่ากระเพาะปัสสาวะสามารถขยายรับน้ำปัสสาวะได้มากถึง 1,000-3,000 มล โดยไม่มีการขับถ่ายออกทำให้กล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะยืดตัวออกมากจนไม่สามารถบีบตัวได้จึงถ่ายปัสสาวะไม่ออกในที่สุดกระเพาะปัสสาวะอาจไม่สามารถบีบตัวเหมือนดังเดิมอีกต่อไปหรืออาจแตกเป็นอันตรายได้
รูปที่1 แสดงระบบขับถ่ายปัสสาวะ
รูปที่2 แสดงระบบขับถ่ายปัสสาวะ
1.1 ระบบขับถ่ายปัสสาวะเพศหญิง เพศหญิง ท่อปัสสาวะยาวประมาณ 11/2 – 2 นิ้ว
ตั้งอยู่ด้านหลังของกระดูกหัวเหน่าและติดอยู่กับผนังด้านหน้าของช่องคลอด
และมีรูเปิดอยู่ระหว่างปุ่มกระสัน (clitoris) กับช่องคลอดมีหน้าที่เป็นทางผ่านของน้ำปัสสาวะออกสู่ภายนอกร่างกาย
บริเวณตรงกลางของท่อปัสสาวะจะมีกล้ามเนื้อหูรูดชั้นนอกช่วยในการควบคุมหรือกลั่นการถ่ายปัสสาวะ
รูปที่3 แสดงระบบขับถ่ายเพศหญิง
ที่มา http://www.bcnu.ac.th/e-learning1/index.php?option=com_content&view=article&id=46&Itemid=54
เพิ่งหัดทำเป็นครั้งแรกค่ะ
ตอบลบ